عمومی

به نام خدا

آیا بلایای طبیعی، عذاب های الهی هستند؟ 

بدون در نظر گرفتن تفاوت بلایای طبیعی و عذاب الهی، نباید این دو را یکی تلقی کرد. 

 مطابق آیات قرآن کریم، بین عذاب های الهی، آنهایی که عمدتاً به بلایای طبیعی شباهت داشته اند، معمولاً دارای ویژگی های زیر بوده اند: 

1- در زمان پیامبران پیش از اسلام. 

2- پس از اتمام حجت پیامبران بر مردم. 

3- پس از مخالفت و دشمنی قوم آنها. 

4- فقط برای همان قوم. 

5- خارج از علل طبیعی. 

6- غیر قابل پیش بینی توسط بشر.

7- عدم امکان رهایی از آنها

8- نشانه هایی برای حقانیت دعوت پیامبران یا همان معجزه  

 امروزه با وجود ماهواره ها و تجهیزات موجود، تمام بلایای طبیعی ناشی از تغییرات جوی قابل پیش بینی بوده و اطلاع رسانی می شوند. نقشه ی تمامی گسل ها و صفحات پوسته کره زمین ترسیم شده است. تنها چیزی که با امکانات فعلی مشخص نیست، لحظه وقوع آنها از محل گسل هاست. لازم به یاد آوری است سونامی هم ناشی از زلزله است. حتی محل برخورد سنگ های آسمانی بزرگ، به زمین هم قابل پیش بینی است. 

 مطابق آیات قرآن کریم، مخالفان پیامبر گرامی اسلام از وی طلب آیات (معجزه) و عذاب می کردند، ولی طبق آیه 33 سوره انفال، خداوند فرمود: ... تا تو در میان آنان هستى خدا بر آن نیست که ایشان را عذاب کند و تا آنان طلب آمرزش مى کنند خدا عذاب کننده ایشان نخواهد بود. 

 عذاب های الهی و معجزات، خارج از قانون علیت بوده و تا کنون بر اساس قوانین علمی قابل توجیه نیستند. مثلاً بلعیدن سحر ساحران به واسطه عصای حضرت موسی (ع) و شکافتن رود نیل برای قوم او و پر شدن مجدد شکاف به منزله عذاب الهی و غرق شدن فرعونیان. برای درک بهتر از مسئله نارسایی تحلیل های علمی به مقاله "خداشناسی و شناخت علمی" مراجعه کنید.

توزیع جمعیت گناهکار و نیکوکار در روی کره زمین بر اساس نقشه گسل ها و صفحات کوچک و بزرگ پوسته کره زمین صورت نگرفته که علت وقوع زلزله های کوچک و بزرگ را ناشی از گناهان کوچک و بزرگ گناهکاران تلقی کنیم!

پناه بردن به خداوند متعال، می تواند نجاتبخش آدمی در برابر بلایای خلقت و یا کاهش آلام ناشی از آنها باشد. 

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ . بگو: پناه مى برم به پروردگار سپیده دم،(1)  

مِن شَرِّ مَا خَلَقَ . از شرّ آنچه آفریده،(2)  

وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ . و از شرّ تاریکى چون فراگیرد،(3)  

…. 

رفتار انسان در مواجهه با بلایا چگونه می تواند باشد؟ 

نومید نشدن، صبوری، عجز نشان ندادن، بخل نورزیدن به هنگام برخورداری از خیر، مداومت بر رویکرد بسوی خداوند. برای سائل و محروم حقی از اموال خود قائل شدن، تصدیق روز جزا و بیمناکی از محرومیتِ بخشش الهی. 

... وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ کَانَ یَئُوسًا ... و چون آسیبى به وى رسد نومید مىگردد(اسراء 83) 

إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا . چون صدمه اى به او رسد عجز و لابه کند.(20)  

وَإِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعًا . چون خیرى به او رسد بخل ورزد.(21)  

إِلَّا الْمُصَلِّینَ . غیر از نمازگزاران(22)  

الَّذِینَ هُمْ عَلَى? صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ . همان کسانى که بر نمازشان پایدارى مى کنند.(23)  

وَالَّذِینَ فِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ . و همانان که در اموالشان حقّى معلوم است،(24)  

لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ . براى سائل و محروم.(25)  

وَالَّذِینَ یُصَدِّقُونَ بِیَوْمِ الدِّینِ . کسانى که روز جزا را باور دارند.(26)  

وَالَّذِینَ هُم مِّنْ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ . و آنان که از عذاب پروردگارشان بیمناکند.(معارج 27) 

 البته مقصود از مُصَلِّینَ ، صرفاً نمازگزارانی که ظاهر حرکات و اذکار نماز را بجا می آورند نیست، بلکه مقصود رویکرد انسان به خداوند است.

صدقه به معنی هر نوع کمکی است که حاجات نیازمندان را مرتفع سازد. أَمْوَالِهِمْ به معنی هر نوع دارایی اعم از پول، کالا، خدمات، دانش و ... است.

در عصر ما، پیامبران الهی در عالم ماده و انرژی حضور فیزیکی ندارند، وحی منقطع شده و کسی از اراده خداوند متعال، مطلع نیست. بنابراین نسبت دادن اینگونه حوادث به عذاب الهی، ضمن اینکه ممکن است حکم دروغ بستن به خداوند را داشته باشد، موجب افزودن دردی بر آلام آسیب دیدگان است. لذا اظهار نظرهای اینچنینی کاری ناصواب است.

 احمدحسین احدی

کلمات کلیدی :