عمومی

به نام خدا  

انحراف در تبیین ولایت امام علی (ع) 

خداوند متعال، دو ثقل گرانبها برای گرایش مردم به اسلام قرار داد. 

??  قرآن کریم. 

??  اخلاق نیکوی پیامبر گرامی اسلام (ص).  

بنا بر این، اساس ولایت معنوی (باطنی) امام علی (ع) نمی تواند غیر از این دو مهم باشد. 

برخی پیامبران پیشین غیر از نزول کلام الهی، به اذن الهی آیات دیگری که ما آنها را معجزه می نامیم به مردم نشان می داده اند. اما در عصر پیامبر اسلام مطابق آیات زیر، معجزه به دو شکل فوق الذکر متجلی شد و پیامبر اسلام برای انجام اعمال خارق العاده ماموریت نداشتند. البته این بدان معنا نیست که او قادر به انجام آن معجزات نباشند. 

?  وَقَالُوا لَوْلَا أُنزِلَ عَلَیْهِ آیَاتٌ مِّن رَّبِّهِ قُلْ إِنَّمَا الْآیَاتُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِیرٌ مُّبِینٌ . و گفتند چرا بر او از جانب پروردگارش نشانه [معجزه] هایی نازل نشده است بگو آن نشانه ها پیش خداست و من تنها هشداردهنده اى آشکارم(عنکبوت 50)  

? أَوَلَمْ یَکْفِهِمْ أَنَّا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ یُتْلَى? عَلَیْهِمْ إِنَّ فِی ذَ?لِکَ لَرَحْمَةً وَذِکْرَى? لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ . آیا آنچه بر تو نازل کردیم برای آنها کافی نیست. کتابی که خوانده می شود برای کسانی که ایمان می آورند رحمت و تذکری است.(عنکبوت 51) 

?  وَقَالُوا لَوْلَا یَأْتِینَا بِآیَةٍ مِّن رَّبِّهِ أَوَلَمْ تَأْتِهِم بَیِّنَةُ مَا فِی الصُّحُفِ الْأُولَى? . و گفتند چرا از جانب پروردگارش معجزه اى براى ما نمى آورد آیا دلیل روشن آنچه در صحیفه هاى پیشین است براى آنان نیامده است(طه 133)  

?  وَیَقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلَا أُنزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِّن رَّبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ یُضِلُّ مَن یَشَاءُ وَیَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ أَنَابَ . و کسانى که کافر شده اند مى گویند چرا از جانب پروردگارش معجزه اى بر او نازل نشده است بگو در حقیقت هر کس را [که خودش طالب هدایت نباشد] خداوند بى راه مى گذارد و هر کس را که توبه کند به سوى خود راه مى نماید(رعد27) 

?? اخلاق پیامبر (ص) : 

? فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ  

پس به [برکت] رحمت الهى با آنان نرمخو [و پرمهر] شدى و اگر تندخو و سختدل بودى قطعا از پیرامون تو پراکنده مى شدند پس از آنان درگذر و برایشان آمرزش بخواه و در کار[ها] با آنان مشورت کن و چون تصمیم گرفتى بر خدا توکل کن زیرا خداوند توکل کنندگان را دوست مى دارد(آل عمران 159) 

? وَإِنَّکَ لَعَلَى? خُلُقٍ عَظِیمٍ . و راستى که تو را خویى والاست(قلم 4) 

علیرغم بیان روشن آیات قران کریم، برخی وعاظ و سخنرانان به استناد بعضی روایات، قائل به صدور تعدادی معجزه از سوی حضرت علی (ع) هستند و ولایت ایشان را وابسته به آن معجزات می دانند. روز به روز به ویژه از طریق فضای مجازی شاهد اشاعه موارد مختلفی از این دست هستیم. 

اینکه معصومین (ع) قادر به اعمال و رفتارهایی محیرالعقول و یا معجزه باشند، قابل انکار نیست، اما شخصیت والای امام علی ع را به جای کنکاش در داستان های افسانه ای و اساطیری باید در نهج البلاغه جستجو کرد.

ضعف علمی و عدم توانایی برخی وعاظ و خطبا در تبیین شخصیت امام علی ع موجب شد تا آنها برای معرفی آن حضرت، قائل به اعجاز برای او شوند. از این رو غلو درباره امام علی ع باب شد و روز به روز بر آن افزوده شد. به عنوان مثال می گویند وقتی حضرت متوجه شدند فرصتی برای ادای نماز عصر باقی نمانده خورشید را برگرداندند! مواردی از این قبیل زیاد است که در فرصتی دیگر به آن خواهیم پرداخت.

وقتی نهج البلاغه و شرح و ترجمه هایی از آن تکثیر و در اختیار همگان قرار گرفت، انتظار می رفت، خرافه گویی درباره آن حضرت رخت بر بندد ولی متاسفانه علیرغم رشد علم و بلوغ فکری مردم، هنوز عده ای برای گرم نگهداشتن مجالس خود از روش های پیشینیان دست بردار نبوده و همچنان تلاش می کنند از شخصیت افسانه ای امام علی ع برای مجلس وعظ خود خوراک فراهم کنند. 

عظمت شخصیت علی (ع) و ولایت آن حضرت مانند قرآن کریم، آنقدر شفاف و روشن است که هیچ نیازی به تمسک جستن به غلو و اسطوره سازی نیست. 

پیامبر فرمودند: من شهر علمم و علی دروازه آن. 

وقتی خود پیامبر (ص) که قطعاً و یقیناً مقام معنوی اش فوق امام علی (ع) است و بنا به آیات قرآن کریم، چنین ماموریتی نداشته اند، چگونه است که برخی اصرار دارند مقام شامخ ولایت را از راه دیگری غیر از شخصیت حقیقی او تبیین کنند.

کلمات کلیدی :